FOMU NL

Model, oorlogscorrespondent, fotograaf en surrealist: Lee Miller (1907-1977) is het allemaal. Als één van de weinige bekende vrouwelijke fotografen uit de eerste helft van de 20e eeuw levert ze een belangrijke bijdrage aan de fotografie.

In de tentoonstelling Spiraling Outward nodigt de Iraans-Belgische kunstenaar Mashid Mohadjerin (°1976, Teheran) je uit om haar universum te verkennen. Ze verweeft fotografie, video-installaties, collages en tekst tot een persoonlijk en verfijnd geheel, waarbij de conventionele grenzen tussen kunst en documentaire, tijd en ruimte, het feitelijke en het gevoelsmatige vervagen. ​ ​ 

Eind 2024 bezochten Chrystel Mukeba (°1983) en haar vader André Kinshasa. Een belangrijke reis voor zowel vader als dochter: zij was nog nooit in de Democratische Republiek Congo geweest, en hij was er 46 jaar lang niet naar teruggekeerd. ​

FOMU presenteert de eerste grote solotentoonstelling van de Amerikaanse kunstenaar Cindy Sherman in België. Met meer dan 100 werken van de jaren 1970 tot nu geeft de tentoonstelling een uitgebreid overzicht van haar werk als toonaangevende hedendaagse kunstenaar.Beeld: Untitled #414, 2003, Chromogenic color print © Cindy Sherman,Courtesy the artist and Hauser & Wirth

FOMU presenteert voor de twaalfde keer een nieuwe selectie veelbelovende kunstenaars met .tiff.

Het Belgische bedrijf Gevaert produceerde van 1894 tot 1964 fotopapier dat wereldwijd succes kende. In 2017 verhuist het volledige bedrijfsarchief dat meer dan 377 papiersoorten en 1300 fotoverpakkingen bevat naar FOMU. Door dit archief publiek toegankelijk te maken, houdt FOMU de kennis over analoge fotografie en fotopapier levend.

Fotografie is voor Nick Geboers zowel een instrument als een bron van inspiratie. Door voortdurend door een lens naar de wereld te kijken, is kadreren een tweede natuur geworden. Observaties worden scherper, details komen in focus, abstracte vormen verschijnen. De beelden van Nick Geboers lijken buiten te tijd te bestaan. De tentoonstelling ‘De Steentjesteller’ is een beeldenstroom die ruimte schept voor associaties en bespiegelingen over een wereld die zowel onbereikbaar als nabij voelt. ​

RE/SISTERS onderzoekt de diepe verbondenheid tussen de intensieve exploitatie van de aarde en sociale uitbuiting van vrouwen en minderheden. De tentoonstelling heeft wortels in het ecofeminisme, een stroming die ontstond in de jaren 1970 en vandaag springlevend is. RE/SISTERS zet het publiek oog in oog met vrouwen en gemeenschappen die protesteren. Net zij lopen vaak voorop om de aarde te verdedigen en te herstellen. Zij zien hun eigen onderdrukking en de uitputting van de planeet als resultaat van dezelfde sociale, economische en politieke krachten.

Dirk Braeckman (BE, °1958) onderzoekt al meer dan veertig jaar het medium fotografie met zijn subtiele, donkere beelden. Voor de tentoonstelling Echtzeit gaat hij in dialoog met de FOMU-collectie. Hij maakt een eigenzinnige selectie uit de museumcollectie en eigent zich deze collectiestukken toe om nieuw werk te maken: je ervaart ze door zijn camera, ogen en handen.Beeld: Dirk Braeckman, ECHTZEIT #067-24// AP, 2024, Collectie FOMU, 2025/1/4 © Dirk Braeckman

De groepstentoonstelling Her Voice - Echoes of Chantal Akerman  brengt nieuw en recent werk samen van zeven internationale kunstenaars, geïnspireerd door de Belgische filmmaker Chantal Akerman. Wat betekent het vandaag om vrouw, kunstenaar, moeder, dochter of geliefde te zijn? Aan de hand van fotografie, video en installaties geven Manon de Boer, Moyra Davey, Gabby Laurent, Frida Orupabo, Joanna Piotrowska, Collier Schorr en Carmen Winant persoonlijke antwoorden op die vraag. 

James Barnor - Studio of Life geeft een overzicht van James Barnors (1929, Ghana) indrukwekkende carrière. Zijn veelzijdige talent en invloedrijke beelden, maken hem tot een pionier in de fotografiegeschiedenis. Deze tentoonstelling belicht niet alleen Barnors rijke oeuvre, maar ook de culturele verbindingen tussen Accra, Londen en Antwerpen.

Vincen Beeckman (°1973, BE) is een fotograaf die mensen met elkaar verbindt. Zijn leven staat bol van ontmoetingen. Hij neemt de tijd om een goede relatie op te bouwen door steeds weer aanwezig te zijn, zelfs al is het maar kort. Deze toevallige ontmoetingen groeien uit tot jarenlange relaties. Ping Pong is de eerste grote museale tentoonstelling van Vincen Beeckman.

Bang [Ding Dong] is een nieuw videokunstwerk van Meggy Rustamova, gemaakt op uitnodiging van het FOMU. De film vertelt het verhaal van een groep kinderen die de Nederlandse taal leren.

Elk jaar selecteert FOMU tien beloftevolle kunstenaars en fotografen met een Belgische connectie. Ze worden meegenomen op een traject van een jaar waarbij ze verschillende kansen krijgen om hun werk te presenteren aan een internationaal professioneel publiek. Daarnaast maakt FOMU samen met hen het magazine en de groepstentoonstelling .tiff.

In de tentoonstelling Grace Ndiritu Reimagines the FOMU Collection stelt de Brits-Keniaanse kunstenaar Grace Ndiritu een nieuw fotografisch universum samen waarin ze schilderkunst, textiel en interieurontwerp integreert, geïnspireerd door de vrouwelijke kunstenaars O’Keeffe, Modotti en Albers. Het is een radicale en holistische herinterpretatie van de klassieke collectietentoonstelling.

"Hoe werk je als fotograaf? Er is altijd dat ongemakkelijke, ongelijke machtsevenwicht. Hoe doorbreek je dat? Hoe kan het een dialoog worden?"
– Susan Meiselas Al bijna vijf decennia gebruikt Magnumfotografe Susan Meiselas (US, 1948) haar camera om getuigenis af te leggen en om te verbinden. Meiselas heeft de wereld rondgereisd en een ruime waaier aan onderwerpen behandeld, van de seksindustrie over oorlog tot mensenrechtenschendingen.

When the body says Yes is een immersieve video-installatie van melanie bonajo. Volgens bonajo kan aanraking een krachtige remedie zijn voor de hedendaagse epidemie van eenzaamheid.

Recaptioning Congo toont een kroniek van de lange en turbulente geschiedenis van fotografie in het koloniale Congo. Die omvat bijna honderd jaar, vanaf de formele oprichting van de kolonie in 1885 tot de onafhankelijkheid in 1960.

Kunstenaar Aglaia Konrad (Salzburg, 1960) heeft een aanstekelijke fascinatie voor architectuur. Op uitnodiging van het FOMU ontwikkelde zij de tentoonstelling Umbau voor de bovenste verdieping van het museum. ​

Elk jaar selecteert het FOMU tien beloftevolle fotografen die in België wonen of werken. ​ De fotografen worden meegenomen op een traject van een jaar, met als resultaat de publicatie van het magazine .tiff en een groepstentoonstelling in het FOMU.

Sinds de jaren ’70 fotografeert de Nederlandse fotograaf Bertien van Manen (NL, 1935) het dagelijks leven van de mensen die ze tijdens haar reizen ontmoet. Van Nederland tot China en van de voormalige Sovjet-Unie tot de Appalachen. Het zijn de terloopse, rommelige momenten die Bertien van Manen het meest interesseren. Met haar simpele kleinbeeldcamera weet ze dicht op de huid van haar onderwerpen te komen. Door haar empathische blik ontwikkelt ze een eigen intieme vorm van documentaire, waarmee ze haar tijd ver vooruit is.

Het FOMU organiseert de Europese première van de tentoonstelling Santa Barbara van Diana Markosian (Moskou, 1989). Op verrassende en ontroerende wijze vertelt zij het migratieverhaal van haar gezin. Aan de hand van film, fotografie en archiefbeelden ontrafelt Markosian de extreme keuzes die haar moeder moest maken om de Amerikaanse droom na te jagen.

In de praktijk van Alexey Shlyk & Ben Van den Berghe staat het spannende spel tussen fotografisch beeld en architecturale ruimte centraal. Ze combineren nieuwe beelden en documentatie van eerder werk om steeds weer andere totaalinstallaties te maken.

Drie kinderen zitten op plastic stoelen op een binnenplaats. De zon en planten zorgen voor een schaduwspel op de grond. We kijken naar een foto van een foto. De flits van de camera wordt weerspiegeld in het oppervlak. Draad voor draad ontrafelt kunstenaar Joud Toamah (SY, 1992; woont in België) de betekenis van beelden. Ze is geïnteresseerd in fotografie en herinnering. Hoe bijvoorbeeld een familiefoto een gevoel kan oproepen en je terug kan brengen naar een bepaalde plek en tijd.

Kan een foto iets over de wereld zeggen? Max Pinckers (BE, 1988) onderwerpt de fotografie aan een diepgravende analyse. Hij verkent de grenzen van documentaire en toont haar manipulatieve karakter. Pinckers’ artistieke antwoord is speculatieve documentaire, waarin fictie en realiteit in elkaar overvloeien. De tentoonstelling in het FOMU biedt voor het eerst een overzicht van zijn werk van de afgelopen vijf jaar.

In de vervreemdende maanden na het uitbreken van het coronavirus bezoekt Hélène Amouzou (TG, 1969; woont in Luik) haar familie in het West-Afrikaanse Togo. Voor het eerst sinds haar vertrek naar België, nu 25 jaar geleden, keert ze voor langere tijd terug naar haar geboorteland. De pandemie bracht de wereld tot stilstand. En voor Amouzou voelt het even alsof de tijd is teruggedraaid.

Masculinities: Liberation through Photography is een ambitieuze groepstentoonstelling over mannelijkheid. Aan de hand van film en fotografie van de jaren 1960 tot vandaag laat de tentoonstelling zien hoe mannelijkheid wordt ervaren, uitgedragen en gevormd.

Aurélie Geurts is vaste fotograaf bij De Morgen, Knack en de Volkskrant. In deze tentoonstelling toont Geurts twee persoonlijke reeksen, die duidelijk tonen hoe ze het vertrouwen van haar onderwerp weet te verdienen: met geduld, tijd en vastberadenheid. Hoewel de reeksen sterk van elkaar verschillen, vertellen ze beiden iets over wat het is om voor elkaar en jezelf te zorgen in een complexe wereld.

Elk jaar selecteert het FOMU tien beloftevolle fotografen die in België wonen of werken. Het FOMU neemt hen mee op een traject van een jaar, bestaande uit feedback- en netwerkmomenten, een publicatie in FOMU’s portfoliomagazine .tiff en een groepstentoonstelling in het museum.

In de Japanse fotowereld is Issei Suda (1940-2019) een beroemde naam, maar in Europa is zijn werk relatief onbekend. Met deze eerste grote overzichtstentoonstelling buiten Japan wil het FOMU daar verandering in brengen.

Vincent Delbrouck, Bieke Depoorter, Boris Mikhailov, Max Pinckers, Annemie Augustijns, David Claerbout, Jacques de Lalaing, Kimbei Kusakabe, Zanele Muholi, Dirk Braeckman … Het zijn maar enkele van de fotografen waar het FOMU de afgelopen tien jaar werk van heeft verworven voor haar collectie.

Hoop en schoonheid staan centraal in het werk van Mous Lamrabat. Zijn foto’s zijn absurd en surrealistisch, soms subtiel provocerend, maar altijd kleurrijk en speels.

Made In Dublin is een quadrafonische multimedia-installatie op negen schermen. Het project is een samenwerking tussen Eamonn Doyle, David Donohoe, Kevin Barry en Niall Sweeney.

Martine Franck (BE, 1938-2012), geboren in Antwerpen, ontdekt haar passie voor fotografie tijdens een lange reis door Azië in 1963. Thuisgekomen in Parijs, vestigt ze zich als zelfstandig fotograaf en maakt portretten en reportages voor grote Amerikaanse magazines zoals Life, The New York Times en Vogue. Uit haar foto’s spreekt een levensvreugde en een diep sociaal engagement.

Kijk verder dan het oppervlak en ontdek het licht absurde en surrealistische universum van Lynne Cohen (CA, 1944-2014). Vier decennia lang fotografeert ze uitsluitend interieurs: kuuroorden, militaire installaties, klaslokalen, laboratoria, … Wat gaat er om in de hoofden van de ontwerpers en gebruikers van deze ruimtes? Cohen toont ons plaatsen waaruit de mensen verdwenen zijn en hun sporen als cryptische tekens achterblijven.

Elk jaar selecteert het FOMU tien beloftevolle fotografen die in België wonen of werken. Het FOMU neemt hen mee op een traject dat in 2019 startte met de publicatie in het portfoliomagazine .tiff en dit najaar eindigt met een groepstentoonstelling in het FOMU. Met werk van Laure Cottin Stefanelli, Etienne Courtois, David Denil, Katherine Longly, Renée Lorie, Sebastian Steveniers, Wiktoria Synak, Florine Thiebaud, Pierre Vanneste, Sybren Vanoverberghe.

Het FOMU koopt van de Ierse fotograaf Eamonn Doyle het unieke werk Baggot Street aan voor de collectie en toon het meteen aan het publiek. Eamonn Doyle maakte dit werk samen met Niall Sweeney.

Present is de eerste grote overzichtstentoonstelling van de gerenommeerde Belgische fotograaf Stephan Vanfleteren (°1969). Bij het grote publiek is hij vooral bekend om zijn indringende zwart-witportretten, maar de voorbije decennia leverden een brede waaier aan journalistieke, documentaire en artistieke fotografie. In deze tentoonstelling krijgen zowel de iconische beelden als de ongekende parels een plaats, en wordt de evolutie in Vanfleterens oeuvre zichtbaar.

Op 21 juli 1969 om 2.56u UTC zet Neil Alden Armstrong als eerste mens voet op de maan. Vijftig jaar later neemt de tentoonstelling MAAN/MOON je mee op een fotografische reis naar ons dichtstbijzijnde hemellichaam en weer terug. De maan, onderwerp van droom en verbeelding, maar evengoed inzet van een mondiale space race, laat niemand onberoerd.

The Lord’s Resistance Army (LRA), een Ugandese rebellengroep onder leiding van Joseph Kony, ontstaat in de jaren 1980. Ze is vooral berucht om massale ontvoeringen van burgers, waarvan meer dan de helft kinderen zijn. Door het extreme geweld is weinig geweten over het leven in de gewapende groepering. Het project Rebel Lives vertelt een visueel verhaal over deze rebellenbeweging en de mensen die er deel van uitmaken.

Foto: fotograaf onbekend ©ARLPI

De tentoonstelling schetst een beeld van de ontwikkeling van het Belgische fotoboek, van het midden van de 19de eeuw tot vandaag. Het Belgische fotoboek is een begrip geworden en krijgt met deze tentoonstelling en publicatie de erkenning die het verdient.

De voorbije 7 jaar bouwt Patrick Waterhouse een omvangrijk archief uit van koloniale representaties van Australië. De foto’s, kaarten, vlaggen en andere documenten dateren van 1770 tot nu.

Claude, Samuel, Zanele. Drie fotografen die de lens op zichzelf richten als venster op de wereld. Claude Cahun, Samuel Fosso en Zanele Muholi kaarten elk op een persoonlijke manier kwesties aan over politiek, ras, gender en identiteit.

Bieke Depoorter (BE, °1986) is sinds 2012 verbonden aan het gerenommeerde fotoagentschap Magnum Photos. Als jonge fotografe legde ze al een indrukwekkend parcours af. Dit is haar eerste solotentoonstelling in het FOMU. We tonen een ongekende Depoorter op een kantelpunt in haar carrière. In vijf recente projecten – sommige nog in volle ontwikkeling – bevraagt ze steevast haar eigen positie als fotograaf en buitenstaander.

In de visuele wereld van Camille Picquot (°FR, 1990) is niets wat het op het eerste gezicht lijkt. Haar beelden verleiden door hun strakke compositie en contrastrijke kleuren. En toch is er altijd een element dat de kijker doet twijfelen: een ongewoon standpunt of een verontrustend detail. Was het oog eerst gestreeld, plots is het op zijn hoede.

Untitled (nude) is de eerste grote tentoonstelling van Paul Kooiker (NL, °1964) buiten Nederland. Deze alternatieve retrospectieve gaat over 'kijken', voyeurisme en afstand. Als toeschouwer kom je terecht in een creatief en obsessief vacuüm dat verwart en destabiliseert.

België staat bol van het fotografisch talent. Sinds 2012 kiest het FOMU jaarlijks tien opkomende fotografen voor het magazine .tiff, dat ondertussen is uitgegroeid tot een internationaal platform.

Met oog voor wat zich voor én achter de camera afspeelt, belicht Gilbert d’Haen – FOTOGRAAF de standpunten en keuzes van de fotograaf en zijn opdrachtgevers. (Op locatie in KADOC, Leuven)

Harry Gruyaert (Antwerpen, °1941) is een van ’s lands bekendste fotografen. Met deze retrospectieve schetst het FOMU een rijk en verrassend beeld van zijn oeuvre. Gruyaert is een van de pioniers van de kleurenfotografie en sinds 1982 vooraanstaand lid van het gerenommeerde fotoagentschap Magnum.

De multinational Monsanto® zorgt al jaren voor controverse. Vandaag is het biotechnologiebedrijf vooral bekend als marktleider van genetisch gemanipuleerde zaden en de veelbesproken onkruidverdelger Roundup. Mathieu Asselin (FR, °1973) onderzoekt al meer dan vijf jaar de gevolgen van Monsanto’s® activiteiten op bevolking en landschap.

Ontdek de grote en kleine verhalen van de FOMU-collectie. Samen met het collectie-team doe je onverwachte ontdekkingen uit de constante stroom van oude en nieuwe collectiestukken.

Met zijn radicale kritiek op mensenrechtenschendingen, machtsmisbruik en het verregaande toezicht van de Chinese autoriteiten, groeide Ai Weiwei uit tot een van ’s werelds belangrijkste hedendaagse kunstenaars. Hoewel hij vaak gekarakteriseerd wordt als een Chinese ‘dissident’, ziet hij zijn activisme en kritiek op de Chinese overheid hoofdzakelijk als een verdediging van de universele rechten vrijheid van meningsuiting en vrijheid van expressie.

In 2011 richtten Andrea Stultiens (NL) en kunstenaar R. Canon Griffin (UG) het platform History in Progress Uganda op. Onder deze naam documenteren ze sindsdien Oegandese historische fotocollecties in hun actuele staat.

Het fotografische beeld is doordrongen van stilte. Geen beweging, geen geluid, geen tijd. Maar wat gebeurt er als je er een van die ontbrekende elementen aan toevoegt? Deze tentoonstelling zoomt in op die zeldzame keer dat een fotograaf het filmmedium gebruikt of, andersom, dat een videokunstenaar zich aan de fotografie waagt. Welke schoonheid is er te vinden op de scheidslijn tussen deze twee media?

Achter de artiestennaam Suzy Embo (BE, °1936) schuilt een bevoorrechte getuige van de Belgische naoorlogse avant-garde. Deze tentoonstelling toont een ongedwongen blik op de Post-Cobraperiode en het rijke en – onterecht – onbekende oeuvre van deze Belgische fotografe.

België barst van fotografisch talent. Dagelijks wordt het FOMU overstelpt met portfolio’s, websites, blogs en fotoboeken die schreeuwen om een podium. Daarom geeft het FOMU jaarlijks een magazine uit voor inspirerende jonge Belgische fotografie: .tiff. In het magazine stellen we elk jaar 10 jonge beloftevolle Belgische fotografen voor.

Met Gathered Leaves brengt het FOMU voor het eerst het werk van gerenommeerd Magnumfotograaf Alec Soth (US, °1969) naar België. In deze overzichtstentoonstelling krijg je vier cruciale reeksen uit zijn indrukwekkende oeuvre te zien: Sleeping by the Mississippi (2004), Niagara (2006), Broken Manual (2010) en Songbook (2014).

Met Braakland transformeert het FOMU zijn bovenste verdieping zeven maanden lang tot een experimentele ruimte voor fotografie. De verscheidenheid van het medium fotografie komt daarbij op de eerste plaats.

Het FOMU presenteert een retrospectieve van het werk van Saul Leiter (US, 1923-2013), pionier in de kleurenfotografie. Leiter gebruikte in 1946 al kleurenfilm, een tijd waarin enkel zwart-witfotografie aanvaard werd als artistiek expressiemiddel. Hij ontwricht daarmee de aanname dat kleurenfotografie pas gebruikt werd in de jaren 1970, met de New Color Photography van Stephen Shore en William Eggleston. Saul Leiter kreeg pas op late leeftijd erkenning voor deze uitzonderlijke voortrekkersrol, maar geldt sindsdien als een vaste waarde in de fotografiegeschiedenis.

Herman Selleslags (BE, °1938) is een van de bekendste fotografen van België. In 2015 schonk hij zijn archief en dat van zijn vader Rik aan het FOMU. In een halve eeuw tijd heeft Selleslags een magistraal fotoarchief opgebouwd. Honderdduizenden foto’s, glasplaten, dia’s, negatieven, persprints, agenda’s, contactvellen en camera’s verhuizen naar de depots van het FOMU. De talrijke archiefdozen staan letterlijk en figuurlijk centraal in de tentoonstelling Selleslags pakt uit.
Foto: Herman Selleslags, Gent, 1974, Collectie FOMU, P/1978/27/2, © Herman Selleslags

Show Us The Money neemt je mee naar belastingparadijzen en het zenuwcentrum van de financiële macht. FOMU geeft je een inkijk in de structuren die de hele wereld beïnvloeden, maar zelf liefst onzichtbaar blijven. Drie projecten stellen met uiteenlopende artistieke strategieën de globale problematiek aan de kaak.

Voor het vijfde jaar op rij biedt FOMU ruimte aan jonge Belgische fotografie. Dit jaar presenteren we het fotografisch universum van Tom Callemin (BE, °1991).

Met Ukraine brengt het FOMU een uitgebreide retrospectieve van het werk van Boris Mikhailov (UKR, °1938) naar België. Mikhailov is een van de belangrijkste levende kunstenaars die opgroeide in de voormalige Sovjet-Unie. De tentoonstelling focust met meer dan 300 werken op Mikhailovs thuisland Oekraïne. Hij verbeeldt, beschrijft en vervormt zijn land al sinds de jaren ‘60 tot en met de recente Euromaidan-revolutie in Kiev.

Taking Off is een waarachtig beeldverhaal van een mislukt huwelijk, beladen met seksuele frustraties en voyeurisme. De tentoonstelling laat ons kennismaken met de fotografische obsessies van Henry. Henry’s vrouw Martha leefde jarenlang onder het juk van haar man, achteloos poseerde ze voor zijn extravagante naaktfotografie. Via kennissen in de Verenigde Staten kwam de volledige privéverzameling in handen van Mariken Wessels (NL, °1963) terecht.

Vandaag is iedereen fotograaf. Met een klik op je smartphone maak je vlot en snel de leukste beelden. Geen gedoe meer met filmrolletjes, vaarwel donkere kamer. Het digitale tijdperk heeft fotografie voorgoed veranderd. Zo'n 175 jaar geleden, bij het ontstaan van de fotografie, ging het er heel anders aan toe: je moest minutenlang stilzitten voor een portret en het afdrukproces was erg ingewikkeld.

August Sander (DE, 1876-1964) wordt beschouwd als een van de meest invloedrijke fotografen van de vorige eeuw. Met zijn conceptuele portretreeks Mensen van de 20ste eeuw trachtte hij tot een overzicht van de toenmalige maatschappelijke orde te komen. Iconisch zijn de portretten van de “banketbakker, 1928”, de “jonge boeren, 1914”, de “revolutionairen, 1929” en vele anderen. Maar zijn werk tot deze alom bekende portretreeks reduceren, zou Sander oneer aandoen.
Foto: August Sander, Jungbauern auf dem Weg zum Tanz, Westerwald, 1914, Collection FOMU, P/1978/133/1, © August Sander / VG BILD-KUNST

Jan Hoek (NL,° 1984) beweegt zich bewust op het randje van de controverse. Hij vraagt zich af hoe hij mensen kan fotograferen zonder hen uit te buiten. Zijn modellen voldoen niet aan de gangbare verwachtingen. Zo zal Kim, een voormalige heroïneverslaafde die hij in de straten van Amsterdam leerde kennen, misschien wel nooit het supermodel worden waar ze van droomt. Zijn Sweet Crazies (dakloze mensen met psychische problemen uit Ethiopië) haalt hij uit hun context en portretteert hij als fiere mannen in kleurrijke, majestueuze gewaden.

Deze zomer neemt het FOMU je mee op een visuele tocht door de ongerepte natuur. Kan de ervaring van de wandelaar ook binnen de muren van een museum plaatsvinden? Een wandeling is als een aaneenschakeling van indrukken die haast onmerkbaar in elkaar overvloeien. De tentoonstelling Mijn Vlakke Land is een fotografische montage met werk van meer dan 50 verschillende kunstenaars uit binnen- en buitenland, van 1856 tot 2015.

Begin jaren 1980 beleeft België een collectieve nachtmerrie. De Bende van Nijvel pleegt een resem overvallen, vooral op supermarkten, en is daarbij ongezien gewelddadig. Dertig jaar later graaft Rosseel in het geheugen van België om een geconfabuleerde geschiedenis te vertellen.

Wat betekent het om ergens thuis te horen? Na documentaires in verre conflictgebieden concentreert Cédric Gerbehaye (BE, 1977) zich voor het eerst op zijn landgenoten, de mensen bij wie hij thuishoort, de mensen bij wie hij thuis zou moeten zijn.

De tentoonstelling The Precision of Silence is de eerste retrospectieve over het werk van de Amerikaanse fotograaf Jeffrey Silverthorne (°1946). Via polaroids, ensceneringen, portretten en werk dat grenst aan het documentaire, onderzoekt hij op een speelse manier uiteenlopende onderwerpen als de dood, seks en ouderdom.
Foto: Elvis and Jesus Letters from the dead House / 1986-1989 © Jeffrey Silverthorne

La Traversée voert ons mee naar het meerstemmig fotografisch werk van Frans documentairemaker Mathieu Pernot (°1970). Met zowel archiefmateriaal als eigen foto’s analyseert hij onze hedendaagse maatschappij: migratie, sociale huisvesting en ontheemding lopen als een rode draad door zijn oeuvre. Hij laat zich echter niet vastpinnen op eenzijdige interpretaties, maar roept een realiteit op die steeds aan verandering onderhevig is.

Het documentaire project Deposit van de Zwitserse fotograaf Yann Mingard (°1973) confronteert ons met prikkelende en waardevolle vragen over de status, houdbaarheid en toekomst van het leven op aarde. Kunnen we het leven op aarde controleren door genetische, biologische en menselijke gegevens te verzamelen en bewaren? Mingard ging op onderzoek en bracht vier types verzamelingen in beeld: Planten, Dieren, Mensen en Data.

De afgelopen vijf jaar bezocht Nick Hannes (BE, °1974) twintig landen rond de Middellandse Zee. Hij treft er een regio op een ongezien historisch kantelmoment: Zuid-Europa gaat gebukt onder de wereldwijde economische crisis, de Arabische landen zijn verwikkeld in de nasleep van de Arabische Lente en intussen ontmoeten toeristen en migranten elkaar op de stranden van de Middellandse Zee.

Voor het derde jaar op rij biedt het FOMU ruimte aan jonge Belgische fotografie. Vincent Delbrouck (BE, 1975) presenteert dit jaar zijn nieuwste project Dzogchen, waarvoor hij tussen 2009 en 2014 verschillende reizen naar de Himalaya ondernam. Delbrouck dompelt zich onder in de filosofie van het Boeddhisme en laat de omgeving zijn beeldtaal dicteren.

De Groote Oorlog is het eerste grootschalig conflict dat met foto’s en films is vastgelegd. De jonge media blijken ongekende krachten te bezitten: als alziend oog, als herinnering, maar ook als wapen. Beelden leggen niet enkel een conflict vast, ze spelen er zelfs een belangrijke rol in. Shooting Range belicht op welke manier dat gebeurde, in een conflict dat de hele wereld vier jaar in de ban hield.

Met The Enclave brengt het FoMu de gevierde multimedia-installatie van Richard Mosse (IE, °1980) naar België. Mosse reisde sinds 2010 verschillende keren naar Oost-Congo om er de eindeloze spiraal van geweld vast te leggen. Hoewel dit conflict sinds 1998 al 5,4 miljoen levens eiste, krijgt het relatief weinig aandacht in de media.

Deze kleine tentoonstelling bundelt het fotografisch magazinewerk dat Walker Evans (US, 1903-1975) gedurende zijn carrière maakte. Evans verzorgde de foto’s, teksten en het ontwerp van de pagina’s. Van 1929 tot 1965 publiceerde hij zowel in avant-garde als populaire magazines zoals Fortune, Harper’s Bazaar, Vogue, Sports Illustrated en Life .

Ponte City is het nieuwste project van de kunstenaars Mikhael Subotzky (ZA, °1981) en Patrick Waterhouse (GB, °1981). Een project over één enkel monumentaal appartementsgebouw, Ponte City, dat de skyline van Johannesburg domineert. Als één van de architecturale iconen van de stad is het de perfecte getuige van een samenleving in voortdurende verandering.

Adam Broomberg (Zuid-Afrika, °1970) en Oliver Chanarin (Groot-Brittannië, °1971) werken al zeventien jaar samen. Voor het eerst in hun carrière is hun uiteenlopende oeuvre samengebracht in een tentoonstelling. De expo biedt een overzicht van hun eerste werk, een schilderij van een Hutu en een Tutsi dat ze in opdracht lieten maken, tot de meest recente serie, een reeks portretten gemaakt met 3D gezichtsherkenningssoftware.

De Japanse fotografe Rinko Kawauchi (°1972) laat zich niet begrenzen door tijd en ruimte. Ze speelt met universele herinneringen en referenties. De zuivere kleuren en composities zoeken naar de essentie van de wereld: de natuurelementen, de cyclus van het leven, het eeuwige en het vergankelijke. Ze vertrekt vanuit een Japanse gevoeligheid en esthetiek en ontwikkelde een beeldtaal die nu al haar naam draagt.

In 1950 vertrekt Ed van der Elsken (NL, 1925-1990) naar Parijs, waar hij gelijkgestemden vindt bij een groepje bohémiens in Saint Germain des Prés. Bij wijze van persoonlijk dagboek fotografeert hij hun doen en laten. In het bijzonder fascineert hem een roodharige schone, Vali Myers. Van der Elsken geeft de sombere stemming weer van de jeugd in het existentialistische naoorlogse klimaat.

Germaine Van Parys (1896-1983) was een pionier in de Belgische fotojournalistiek. Samen met haar petekind Odette Dereze (°1932) realiseerde Van Parys een indrukwekkend oeuvre. Hun werk biedt een unieke kijk op de geschiedenis van België vanaf 1918 tot aan het einde van de vorige eeuw.

Fotograaf Rob Hornstra (NL, °1975) en journalist Arnold van Bruggen (NL, °1979) beginnen in 2009 aan een monsterproject. Ze reizen voor het eerst naar de Zuid-Russische stad Sotsji om er een fotodocumentaire te maken. Sotsji vormt in 2014 het subtropische decor van de Olympische Winterspelen. Nu, vijf jaar en elf reizen later omvat The Sochi Project de hele explosieve regio rond dit stadje. Van het onbekende, afvallige landje Abchazië ten zuiden van Sotsji, tot beruchte deelrepublieken als Tsjetsjenië en Dagestan aan de andere kant van de bergen. Het is een contrastrijke regio die zich kenmerkt door armoede, separatisme, terrorisme, goedkoop strandtoerisme en de aanstaande duurste Olympische Spelen ooit.

Het nieuws dat in de krant aan onze ontbijttafel terechtkomt, heeft eindeloos veel filters moeten doorstaan. En gelukkig maar. Dagelijks komen er duizenden foto’s bij redacties terecht, slechts enkele halen de eindmeet. Met deze tentoonstelling plaatst het FOMU vraagtekens bij deze selectierondes.

Persfotografie is niet weg te denken uit onze maatschappij. Beelden vertellen en illustreren verhalen in kranten en tijdschriften. Joseph Quatannens (BE, 1902–1974) droeg met de oprichting van het persagentschap Le Lynx bij aan de professionalisering van de jonge sector.

Muziek en fotografie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. You Ain’t Seen Nothing Yet toont werk van fotografen die opvallen door hun eigenzinnige stijl of originele invalshoek. Een intieme blik achter de schermen, een excentriek groepsportret, een iconische albumhoes.

De foto’s van Ruud van Empel worden bejubeld om hun mysterieuze schoonheid. Het zijn collages van honderden fragmenten van eigen foto’s die hij samenstelt tot één beeld. Met behulp van Photoshop construeert hij romantische, fictieve werelden.

Het FoMu presenteert de tweede tentoonstelling in de reeks Jonge Belgische Fotografie. Ditmaal wordt werk getoond van Frederik Buyckx, Max Pinckers en David Widart, drie genomineerden voor de Prijs Paule Pia voor jonge Belgische fotografie.

Een juichende mensenmassa in een Libisch sportstadio, hoopvol kijkend richting Mouammar Kadhafi. Dit was de start van zijn dubieuze politieke carrière, die 42 jaar later bloedig zou eindigen. De foto’s gingen de wereld rond. Het FOMU focust op de kracht van fotografie tijdens de recente gebeurtenissen in de Arabische wereld. Het omvangrijke Kadhafi archief wordt aangevuld met fotografische projecten over Syrië, Egypte en Tunesië. Fotografie blijkt het ultieme propagandamiddel voor leiders in autoritaire regimes, maar kan ook een belangrijk wapen zijn voor het volk bij revoluties.

In 2010 en 2011 doorkruiste Charles Fréger (FR, °1975) het continent op zoek naar mensen die eeuwenoude lokale tradities in ere houden. Hun rituelen zijn variaties op dezelfde thema’s: het wisselen van de seizoenen, de vruchtbaarheid of de strijd tussen mens en natuur. Fréger verzamelt deze types onder de noemer Wilder Mann. Hiermee verwijst hij naar een figuur uit de Germaanse mythologie. Als half dier, half mens, geboren uit de vereniging tussen vrouw en beer, symboliseert de wildeman de dierlijke kant van de mens.

De fascinatie van de mens voor het exotische, het onbekende en ‘de ander’ is van alle tijden. Het verlaten van de vertrouwde omgeving en het verkennen van onbekende werelden heeft verschillende oorzaken en drijfveren die steeds gepaard gaan met gemengde gevoelens. Fotografie speelt kort na haar ontstaan in 1839 een belangrijke rol in de beeldvorming van het exotische.