Scholen
Educatief materiaal Recaptioning Congo
Er is geen voorkennis nodig om de tentoonstelling Recaptioning Congo, maar het is wel goed om voor of na je bezoek verder aan de slag te gaan rond thema’s als dekolonisatie, beeldvorming en antiracisme. We bieden je hieronder een lijst die bestaat uit lees- kijk- en doe- suggesties voor docenten en andere geïnteresseerden ter voorbereiding van of als vervolg op een bezoek aan de tentoonstelling Recaptioning Congo.
LESMAPPEN
Lessenreeks: Sporen van kolonisatie
Via dit project worden je leerlingen uitgedaagd om het koloniale verleden kritisch te verkennen en van daaruit het heden beter te begrijpen. Ze maken via vijf lesactiviteiten met diverse werkvormen kennis met de sporen van het koloniaal verleden. Via het lesmateriaal denken de leerlingen na over hoe we beter kunnen samenleven.
Praktische info
- Voor secundair onderwijs, eerste graad
- Ontwikkeld door Studio GLOBO, een educatieve ngo voor mondiale solidariteit
- Lessenreeks van 5 lesonderdelen, die ook als losse onderdelen zijn te gebruiken.
Lessenreeks: Black Lives Matter
Wat betekent de slogan ‘Black Lives Matter’ en waarom komen mensen hiervoor op straat? Het debat rond racisme en het koloniaal verleden is volop aan de gang. De samenleving is in transitie en dus op zoek naar manieren van kijken en aanpakken van racisme. Deze les biedt je methodieken en een theoretisch kader om met je leerlingen in de klas in dialoog te gaan én de BLM-protesten te kaderen. In deze les willen we kijken naar racisme als een systeem én kort linken naar de historische component ervan.
Praktische info
- Voor secundair onderwijs, elke graad
- Ontwikkeld door Studio GLOBO
- Modulair opgebouwde lessen, bestaande uit 3 onderdelen. In totaal komt dit neer op ongeveer 2 a 3 lessen
Tijdlijn: Kolonisatie en dekolonisatie van Congo
In 'Het archief voor onderwijs' kun je als docent zelf collecties maken rond een bepaald thema. Je kan ook bestaande collecties van anderen gebruiken. Over het koloniaal verleden van België zijn bestaande collecties te vinden zoals voorbeeld 'Tijdlijn: Kolonisatie en dekolonisatie van Congo'.
Praktische info
- Voor secundair onderwijs
- Om in te loggen moet je docent zijn.
Online themadossier Racisme en discriminatie
Dit themadossier stimuleert jongeren via het onderwijs om kritisch en bewust, maar ook actief en creatief om te gaan met nieuws en actualiteit. Het werd ontwikkeld door 'Nieuws in de klas' en bestaat uit nieuwsitems en een opdrachtenblad, vrij te gebruiken in de les.
Praktische info
- Voor secundair onderwijs
VIDEO'S
Zwijgen is geen optie met Olivia Rutazibwe
Zwijgen is geen optie: aflevering met Olivia Rutazibwe, professor aan de universiteit van Portsmouth. Ze toont dat ontwikkelingssamenwerking een verderzetting is van ons koloniaal systeem. In deze video, uit de reeks 'Zwijgen is geen optie', verbindt Rutazibwe racisme, sociale ongelijkheid en onze koloniale geschiedenis aan elkaar.
Videoreeks Racisme (Rasioneel)
Racisme neemt verschillende vormen aan, welke best verwarrend kunnen zijn om uit elkaar te halen. In deze video wordt kort uitgelegd uit wat institutioneel en structureel racisme inhouden. Ook wordt er gekeken naar racisme op individueel niveau: interpersoonlijk en geïnternaliseerd racisme.
Deze video maakt deel uit van een educatieve videoreeks over racisme. Elke video duurt ongeveer 10 minuten. Bekijk de hele reeks op het YouTubekanaal van RASIONEEL.
TED Talk: How to deconstruct racism, one headline at a time (ENG)
Door Baratunde Thurston. In het Engels (17 min).
Baratunde Thurston explores the phenomenon of white Americans calling the police on Black Americans who have committed the crimes of ... eating, walking or generally "living while Black." In this profound, thought-provoking and often hilarious talk, he reveals the power of language to change stories of trauma into stories of healing -- while challenging us all to level up.
Thema’s: racisme in de VS, media, beeldvormin
TEDx Talk: Creating a future by exploring our shared past (ENG)
Door Jennifer Tosch (founder of Black Heritage Amsterdam Tours)
Jennifer Tosch is founder of Black Heritage Amsterdam Tours with which she creates awareness of Amsterdam's black heritage. We have a shared history, but we have experienced it in different ways and from different points of view. Jennifer will talk about what inspired her to create Black Heritage Amsterdam Tours, and how she has used the tour as a platform to reveal our ancestors' 'hidden history', which will not only change the course of history, but also how history is shared with future generations.
Thema’s: Black Heritage Awareness, Hidden Histories
TEDx Talk: Wat doen we aan vooroordelen die al ontstaan op jonge leeftijd (NL)
Door Nissrine Aissati
Thema’s: vooroordelen, beeldvorming
We hebben allemaal snel een oordeel. Enkel en alleen op basis van wat wij ooit gehoord of gezien hebben. Maar wat weten wij echt over elkaar?
Nissrine Aissati gelooft dat als wij echt willen dat Nederland niet nog verder uit elkaar groeit, dat we moeten beginnen bij onze toekomst; namelijk bij de jongeren. Training geven aan jongeren van verschillende doelgroepen, waaronder jongeren in jeugdzorg, jongeren met een laag IQ, Jongeren met gedragsproblemen en sportverenigingen.
Video: Brainwash Talk van NPO Start met Carolina de Franca (NL)
Thema’s: Racisme, seksisme, Killjoy, je durven uitspreken
Houd je je op de vlakte als je een foute, seksistische of racistische grap hoort of leest? Volgens Carolina Maciel de França moet je een 'killjoy' durven zijn door je uit te spreken. De volledige video duurt 16 minuten en kan je bekijken op de website van NPO Start
MEER LEZEN?
PUBLICATIES
- Words Matter, een inclompete gids voor woordkeuze binnen de culturele sector
Publicatie van het Tropenmuseum Amsterdam
Gratis te downloaden https://www.tropenmuseum.nl/nl/over-het-tropenmuseum/words-matter-publicatie - Dekoloniseren. Nu! Een praktische inspiratiegids voor rechtvaardige internationale smenwerking
Publicatie van 11.11.11 en ngo-federatie
https://11.be/sites/default/files/2021-11/20210915-NL-inspiratiegids-dekoloniseren-nu.pdf - Inward Outward, Critical Archival Engagements with Sounds and Films of Coloniality A Publication of the 2020 Inward Outward Symposium
Gratis te downloaden https://publications.beeldengeluid.nl/pub/1819/ - Hermes, uitgave van de Vlaamse Vereniging voor Leraren Geschiedenis
Jaargang 25, nr 3: Artikelen over de omgang met koloniale foto’s in de (geschiedenis)les
BOEKEN
- Onderwijs in een gekleurde samenleving – Orhan Agirdag
- Witte onschuld – Gloria Wekker
- Brief aan cooper en de wereld – Dalilla Hermans
- Alledaags racisme – Philomena Essed
- Are We All Postracial Yet? - Goldberg, David Theo
- Wit Huiswerk
MEER KIJKEN & LUISTEREN?
Documentaires
- Kinderen van de kolonie
6-delige documentaire reeks
Afleveringen van 50 min.
Te zien via https://www.vrt.be/vrtnu/a-z/kinderen-van-de-kolonie/ - Zwart als roet – Sunny Bergman
Over racisme en de zwarte pieten traditie in Nederland
Te zien via https://www.npostart.nl/zwart-als-roet/POMS_S_VPRO_16692717
Theater
- Us, (k)now
Hetpaleis & ntGent/ Delilla Hermans
https://www.spothetpaleis.be/spot/us-know/educate-yourself/ voor meer lees-en luistertips om jezelf te scholen
Podcasts
- Zwijgen is geen optie
- Domme vragen bestaan wel
- Dipsaus
- Fufu & dadels
EN NOG:
Interessante websites & organisaties:
- https://herinneringseducatie.be/
- Faro, steunpunt voor het cultureel erfgoedveld
- Liberas, centrum voor de geschiedenis van het vrije denken en handelen
- Hermes, tijdschrift van de Vlaamse vereniging voor leraren geschiedenis
- Unia, gelijke kansen centrum
- Hand in Hand tegen racisme vzw
- https://www.withuiswerk.nl/
- Rasioneel, educatief platform dat rationele gesprekken over racisme stimuleert. Youtube kanaal met veel video’s.
Archieven/databanken (online)
- Liberas online expositie Propaganda photography in the Belgian Congo, 1950-1960 https://www.liberasexpo.com/Folders/Belgian-Congo/Congo/
- The black Archives online archief https://collection.theblackarchives.nl/